Koreańskie społeczeństwo - przewodnik po książkach


 Na Instagramie nadal trwa akcja czytelnicza #lutywkorei, więc to najlepszy czas przyjrzeć się książkom o południowokoreańskim społeczeństwie. Urywki wiedzy o społeczeństwie możemy zdobyć z różnych tekstów kultury (książek fabularnych, filmów, seriali) - jednak nie zawsze dają nam odpowiedzi na pytania dlaczego bohaterowie się tak zachowują. Czasami trudno nam ocenić postać z innej kultury, jeśli nie znamy panujących tam wartości. Z tych powodów warto zajrzeć do naukowych opracowań dotyczących Półwyspu Koreańskiego - dzięki czemu będziemy mogli inaczej spojrzeć na "Wegetariankę" czy "Dworską Tancerkę".

Jednak po jaką książkę sięgnąć? Zazwyczaj pozycje naukowe dotyczące Półwyspu Koreańskiego skupiają się na jakimś konkretnym aspekcie. Gdzie zatem znaleźć ogólniejszy opis społeczeństwa, wielu aspektów, które następnie będziemy mogli dogłębniej zbadać?

Idealnym wstępem do poznania południowokoreańskiego społeczeństwa jest książka Korean Society. An Introduction, wydana przez uniwersyteckie wydawnictwo (Korea University Press). Ta monografia składa się z rozdziałów pisanych przez różnych autorów - Koreańczyków, wykładających na koreańskich uniwersytetach. Dzięki temu unikniemy zachodniej perspektywy.

Różni autorzy, różne spojrzenia, różne zagadnienia - to najlepszy sposób żeby zapoznać się z przekrojem problematyki związanej z koreańskim społeczeństwem. Książką została podzielona na następujące części:
  • Kultura - w której skupiono się na tożsamości zbiorowej i myśleniu o sobie jako 우리 - my, a nie ja
  • Rodzina - czyli fundament koreańskiego społeczeństwa, ale także myślenia o narodzie jako rodzinie
  • Nierówności płciowe - o problemach kobiet na rynku pracy, w domu, kwestiach związanych z feminizmem
  • Edukacja - która jest kolejnym istotnym fundamentem koreańskiego społeczeństwa, szansą na awans społeczny, głęboko zakorzenioną w kulturze
  • Religia - oraz jej relacje ze zmianami społecznymi
  • Starzenie się społeczeństwa - które stanowi obecnie ważne wyzwanie
  • Zwiększająca się różnorodność etniczna i multikulturalizm - przez wieki koreańskie społeczeństwo było dość jednorodne pod względem etnicznym, a globalizacja przynosi istotne zmiany. Warto mieć to na uwadze badając chociażby zjawisko rasizmu w Korei Południowej, gdzie Koreańczycy często nie zdają sobie sprawy, że niektóre zachowania są nieodpowiednie
  • Koreańska fala - fenomen, który nie może być ominięty w dyskusji na temat Korei Południowej
  • Urbanizacja i gospodarka - dwa czynniki, które bardzo wpłynęły na przemiany koreańskiego społeczeństwa
  • Antyamerykanizm - coraz popularniejszy trend w Korei Południowej
  • Korea Północna i zjednoczenie - kwestie nierozerwalnie związane z koreańską tożsamością, czyli istnienie jednego narodu w dwóch państwach (czy to stwierdzenie nadal jest prawdziwe?)
Jak widać zakres tematyczny jest bardzo szeroki, a wszystko to zostało opisane na ponad 700 stronach. Jest to dobry wstęp, żeby następnie zagłębić się w te tematy, które najbardziej nas interesują.


Już sam wstęp streszcza najważniejsze zagadnienia, które należy zbadać, aby poznać koreańskie społeczeństwo. Najważniejsze jest poznanie koreańskich wartości, które pomogą nam zrozumieć postępowanie Koreańczyków. Z naszej perspektywy jakieś zachowania mogą nas oburzać - ale w Korei Południowej mogą stanowić normy zachowania. Wiedza na temat konfucjańskich wartości i konfucjańskiej wizji społeczeństwa jest niezbędna do zrozumienia Korei Południowej - nawet w takich aspektach jak rozwój gospodarczy. Po zapoznaniu się z wartościami i normami, należy poznać jak są praktykowane w codziennym życiu społecznym. Warto zauważyć, że mało który Koreańczyk wprost przyznałby się do praktykowania konfucjanizmu - normy te są tak głęboko zakorzenione w kulturze, że często zapomina się o ich pochodzeniu.

Contemporary South Korean Society

Alternatywą dla wyżej opisanej książki jest Contemporary South Korean Society. A critical perspective  wydawnictwa Routledge. Ponownie jest to zbiór różnych spojrzeń na koreańskie społeczeństwo. Poruszone zostały tematy patriarchalnego porządku społecznego, praw człowieka, rozwoju gospodarczego. W tej książce duży nacisk został położny na aspekt ekonomiczny i jego wpływ na kobiety, nierówności społeczne czy problem korupcji. Te dwie książki się uzupełniają.

Korean Society. Civil society, democracy and the state

Jeśli interesujecie się społeczeństwem obywatelskim to książka pod redakcją Charlesa K. Armstronga będzie dla Was. Wszystkie zebrane w tej monografii teksty dotyczą południowokoreańskiego społeczeństwa obywatelskiego. Jeśli interesuje Was ogólna tematyka społeczeństwa, to niech nie zmyli Was tytuł Korean society  - tutaj znajdziemy teksty o ruchach studenckich/zawodowych czy zaangażowaniu kobiet w społeczeństwo obywatelskie. Jest to bardzo interesująca książka, ale dla konkretnego odbiorcy. W tej tematyce polecam także South Korean social movements. From democracy to civil society

Niewiele jest opracowań podejmujących szeroką tematykę południowokoreańskiego społeczeństwa. Społeczeństwo można poznać także przez reportaże - ale tu musimy pamiętać jeszcze bardziej o perspektywie autora - to jednak temat na kolejny post!

Share:

1 komentarze

  1. Będę musiała się kiedyś skusić na takie dłuższe opracowanie - biorąc pod uwagę to, ile dram koreańskich rocznie oglądam :D

    Pozdrawiam Zakładka do Przyszłości

    OdpowiedzUsuń